Muzeum Tradycji Niepodległościowych jest najdłużej działającą placówką historyczną w mieście. Obecnie posiada cztery oddziały: Muzeum przy Gdańskiej, Oddział Martyrologii Radogoszcz, Oddział Stacja Radegast i Kuźnię Romów.
Siedziba Główna MTN-Łódź, ul. Gdańska 13 mieści się dawnym budynku więziennym zbudowanym w latach 1883–1885, przy ówczesnej ul. Długiej (dziś Gdańska). Carskie więzienie przeznaczone było przede wszystkim dla więźniów politycznych – m.in. działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej i innych ruchów niepodległościowych. Na obecnym dziedzińcu zewnętrznym ustawiona wówczas była szubienica, na której wielu naszych rodaków straciło życie. Funkcję więzienną budynek spełniał także poprzez okres I wojny światowej, dwudziestolecie międzywojenne, a także w czasie okupacji niemieckiej i po zakończeniu II wojny światowej. W dwóch ostatnich okresach było to miejsce odosobnienia przeznaczone dla kobiet. Więźniarkami były m.in Halina Szwarc, której pomnik stoi przed wejsciem do Muzeum (wybitna agentka AK-owskiego wywiadu) i Maria Eugenia Jasińska (harcerka, żołnierz ZWZ i AK, bohaterka akcji “Dorsze”).
