Muzeum Kinematografii w Lodzi to jedyne tego rodzaju muzeum w Polsce, które rozpoczęło swoją działalność w roku 1976 jako Dział Kultury Filmowej i Teatralnej w Muzeum Historii Miasta Łodzi. Po dziesięciu latach Muzeum już jako samodzielna instytucja przeniosło się do nowej (dzisiejszej) siedziby w dawnym pałacu K. Scheiblera przy pl. Zwycięstwa 1.
Nie przypadkowo właśnie w Łodzi powstało takie muzeum. Łódź poprzez znakomitą i jedyną w Polsce Szkołę Filmową pełniło rolę centrum produkcji filmów od zakończenia II wojny światowej, tu działała Wytwórnia Filmów Fabularnych. Główna wystawa nosi nazwę Łódź filmowa. Składa się z dwóch podstawowych części: Miasta atrakcji - prezentującej typowe rozrywki miejskie epoki XIX i początku XX w. (najbardziej znanym eksponatem jest oryginalny fotoplastykon) oraz Miasta filmu - pokazującej różne aspekty łączące Łódź z kinematografią. Dodatkowo na poddaszu obejrzeć można wystawę Pałac pełen bajek.
Muzeum posiada również własne archiwum filmowe i jest organizatorem Festiwalu Mediów "Człowiek w zagrożeniu", którego treścią są współczesne polskie filmy dokumentalne o tematyce społecznej. Przy muzeum działa także kino studyjne Kinematograf.