Pierwsza z drewnianych kaplic pod wezwaniem św. Antoniego została wybudowana w roku 1676. Tę datę uważa się także za początek fundacji franciszkanów na ziemi łódzkiej. Pierwotnie kaplica stanowiła prawdopodobnie wotum dziękczynne, a wystawiono ją z inicjatywy właściciela ziemskiego, Samuela Żelewskiego. Jest to niewielki, szalowany budynek o konstrukcji zrębowej, z dachem gontowym zwieńczonym sygnaturką. Wewnątrz znajdują się zabytkowe polichromie i ołtarz, a także ujęcie wody źródlanej, która nie tylko znana jest z doskonałego smaku, ale także przez wielu łodzian uważana za posiadającą cudowne właściwości lecznicze.
Kaplica św. Antoniego była centralnym miejscem życia duchowego okolicznej ludności aż do 1681 roku, gdy nuncjusz papieski Pallavicini uznał Łagiewniki – według legendy, miejsce objawienia św. Antoniego − za sanktuarium. Wtedy też zapadła decyzja o budowie większego, drewnianego kościoła i klasztoru, a małą kapliczkę przeniesiono do pobliskiego lasu. Obecnie kaplica znajduje się w odległości około 1 kilometra od pierwotnej lokalizacji, w miejscu zwanym Pustelnią. Jest to najstarsza z sześciu kapliczek i jednocześnie jedna z zaledwie dwóch, które dotrwały do czasów współczesnych.
Kościół i klasztor zachowały się w swojej pierwotnej bryle i wystroju. We wnętrzu kościoła uwagę przykuwają barokowe ołtarze, przede wszystkim ołtarz główny poświęcony patronowi sanktuarium, ambona, bogaty prospekt organowy oraz kaplica błogosławionego Rafała Chylińskiego, dwa pochodzące z XVIII w. konfesjonały i dawna krypta o. Rafała w południowym transepcie kościoła. W kościele podziwiać można liczne przykłady malarstwa olejnego, epitafia i tablice pamiątkowe. Kościół św. Antoniego to najstarszy zachowany kościół w obecnych granicach administracyjnych Łodzi.
