Lokalizowane w Łodzi maufaktury sukiennicze i tkackie przyciągały ludzi poszukujących możliwości zarobku oraz odniesienia sukcesu w branży włókienniczej. Dzięki temu dziś miasto to słynie z dużej ilości zabytkowych fabryk, willi i pałaców fabrykantów oraz spuścizny niegdyś wielokulturowego miasta. Dawne piękno i potęgę włókienniczego dziedzictwa miasta widać przede wszystkim w architekturze Łodzi.
Szczególną kwestią, która odróżnia Łódź od innych polskich miast to niepowtarzalny klimat stworzony przez mieszkańców i ich przychylność wobec przyjezdnych. Dziś historia dawnych fabryk miesza się z nowoczesnością. Miasto jest ważnym ośrodkiem sztuki i szkolnictwa. Miejscem tętniącym życiem, znanym z ciekawych festiwali oraz z najdłuższą ulicą handlową w Europie.
Poniżej prezentujemy 6 rzeczy z których słynie Łódź:
1. Przemysł, fabryki i osiedla robotnicze
W XIX i XX wieku Łódź była największym i najprężniej działającym ośrodkiem przemysłu włókienniczego w Polsce. Jedną z pamiątek po tych czasach jest imperium najbogatszego przemysłowca Łodzi, Karola Scheiblera, osiedle Księży Młyn. Zostało ono założone na początku II połowy XIX wieku i nadal tętni życiem. To zespół fabryk włókienniczych, między innymi wielkich przędzalni bawełny, których architektura przypomina średniowieczne, monumentalne fortece. Tutaj też znajduje się skupisko domów familijnych, tzw. famuł wybudowanych dla robotników, zabytkowa szkoła, sklep, budynek straży pożarnej oraz szpital. Prawdziwe miasto w mieście. Dzielnica zachwyca miłośników architektury postindustrialnej. Zwiedzając Księży Młyn poczujemy się jakby czas niemalże cofnął się o 100 lat.
Innym miejscem przypominającym o świetności Łodzi przemysłowej jest Biała Fabryka Ludwika Geyera, w której mieści się jedyne w Polsce Centralne Muzeum Włókiennictwa. W tym klasycystycznym kompleksie budynków można oglądać maszyny włókiennicze, historyczne i współczesne tkaniny oraz kolekcje strojów. Obok muzeum znajduje się skansen, w którym zwiedzający mogą zobaczyć drewniane domy robotnicze, letnią willę i kościół ewangelicki, które powstały w czasach rozwoju łódzkich fabryk.
2. Manufaktura
Pisząc o łódzkim przemyśle nie sposób pominąć słynnej, łódzkiej Manufaktury, imperium drugiego, najbogatszego przemysłowca, Izraela Poznańskiego. Manufaktura, zabytkowy zespół budynków zakładów włókienniczych, stylem nawiązujący do średniowiecznych fortyfikacji to centrum kultury, rozrywki i handlu. To także unikalny przykład rewitalizacji dawnej fabryki, łączący nowoczesną architekturę z odnowionymi XIX-wiecznymi budynkami. To miejsce tętniące życiem. Na jej terenie odbywają się koncerty i imprezy plenerowe, znajdują się również Muzeum Fabryki, oddział Muzeum Sztuki – ms2, restauracje i sklepy. Możemy tu zarówno zrobić zakupy, zjeść pyszny posiłek w jednej z wielu restauracji, a także wybrać się do teatru, kina lub galerii sztuki. W zimie na rynku Manufaktury możemy pojeździć na łyżwach, w lecie poopalać się na tworzonej tu plaży.
Osoby, które zdecydowały się na odwiedzenie Manufaktury, bez wątpienia powinny skręcić także do Muzeum Miasta Łodzi, czyli do Pałacu Poznańskich. Wrażenie robi jeden z najbardziej efektownych budynków w mieście, jeszcze większy podziw mogą wzbudzić zabytkowe wnętrza. Pałac Poznańskich jest czasem nazywany łódzkim Luwrem. Odwiedzający mogą poznać nie tylko historię pałacu, ale również zwiedzić liczne wystawy poświęcone miastu.
3. Pałace
Łódź kojarzymy z ceglanymi budynkami fabryk, zarządzający nimi niegdyś fabrykanci pozostawili po sobie również stylowe rezydencje. Miejskie pałace, w których mieszkali niegdyś właściciele łódzkich zakładów dziś pełnią różne funkcje, są siedzibami władz lub placówek kultury.
Neorenesansowy pałac Karola Scheiblera dobrze znają miłośnicy kina – mieści się tu Muzeum Kinematografii, a w inspirowanej włoskim renesansem miejskiej willi Henryka Grohmana swoją siedzibę znalazło Muzeum Książki Artystycznej. Klasycystyczny pałac Juliusza Heinzla z 1882 roku zajmuje dziś Urząd Miasta Łodzi, położony w parku pałac Alfreda Biedermanna (zbudowany w 1912 roku) od 1998 roku należy do Uniwersytetu Łódzkiego. Florenckie pałace były także wzorcem dla projektanta rezydencji Karola Poznańskiego, w której dziś uczą się przyszli wirtuozi (mieście się tu Akademia Muzyczna). Najpiękniejszym chyba pałacem w mieście jest dawna siedziba Izraela Poznańskiego a dziś Muzeum Historii Miasta Łodzi. Eklektyczny, bogato zdobiony gmach nazywany jest "łódzkim Luwrem".
4. Ulica Piotrkowska – najdłuższa ulica handlowa w Europie
Ulica Piotrkowska, najbardziej znana w Łodzi, powstała w miejsce traktu wiodącego do Piotrkowa Trybunalskiego. Dziś ta ulica, potocznie zwana „Pietryną” nadal jest kręgosłupem Łodzi. Częściowo zamieniona w deptak jest najważniejszym miejscem spotkań, zakupów, spędzania wolnego czasu. Przy Piotrkowskiej działają setki sklepów, restauracji, kawiarni, co czyni ją jedna z najdłuższych handlowych ulic Europy (mierzy 4.2 km)! Nie mniejszą niż sklepy atrakcją Piotrkowskiej jest jej zróżnicowana zabudowa, znaleźć tu można m.in. eklektyczne pałace oraz XIX-wieczne kamienice i willle.
Ciekawostką jest, że że część podwórek przy ulicy Piotrkowskiej (począwszy od skrzyżowania z ulicą Więckowskiego aż do ulicy Zielonej) jest krzywa. Miejsca te powstały w XIX wieku. Wtedy miasto bardzo szybko się rozwijało, wciąż przybywało nowych mieszkańców. Wytyczano nowe działki mieszczące się pomiędzy polami uprawnymi, co powodowało, że podwórka były krzywe. Stanowi to świetny dowód na to, iż Łódź była niegdyś osadą rolniczą, gdzie istniały liczne pola uprawne oraz hodowlane zwierzęta gospodarskie.
5. Wielokulturowe dziedzictwo Łodzi
Łódź słynie również z tego, że aż do wybuchu II wojny światowej w zgodzie ze sobą żyli przedstawiciele społeczności żydowskiej, niemieckiej, rosyjskiej i polskiej. Pozostałości po tym tyglu kulturowym widać m.in. w świątyniach czterech wyznań oraz Starym Cmentarzu przy Ogrodowej oraz żydowskim przy Brackiej. Stary Cmentarz w Łodzi to jedna z najważniejszych i najpiękniejszych nekropolii Łodzi. Leży ona niedaleko Manufaktury. Stary przy Ogrodowej jest trójwyznaniowy, podzielony na 3 części - katolicką, ewangelicką i najmniejszą prawosławną. Cmentarz założono w 1855 roku. Na cmentarzu znajdują się mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich, z których najokazalsze jest neogotyckie mauzoleum Karola Scheiblera, wystawione w latach 1885-1888. Nad częścią katolicką dominuje neorenesansowe mauzoleum rodziny Heinzlów z lat 1899-1904. W prawosławnej części pochowani są głównie rosyjscy urzędnicy carscy i żołnierze, na szczególną uwagę zasługuje tu mauzoleum Gojżewskich - kaplica Zmartwychwstania Pańskiego. Cmentarz przy Brackiej to natomiast największa nekropolia żydowska w Europie o powierzchni 42 ha, na której znajduje się 180 tysięcy nagrobków i 65 tysięcy macew. Powstała w 1892 roku. Spoczywają na niej m.in. łódzcy przemysłowcy, lekarze, prawnicy i artyści. O wielokulturowej przeszłości przypomina Festiwal Łódź Czterech Kultur, a także powołane w 2010 roku Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, które promuje wielokulturowe i wieloetniczne dziedzictwo miasta.
6. Filmowa historia miasta
Łódź to słynna stolica polskiej kinematografii, m.in. za sprawą znanej na całym świecie Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera, w której uczyli się Andrzej Wajda, Roman Polański, Krzysztof Zanussi czy Krzysztof Kieślowski. Uczelnia szybko zaczęła kojarzyć się przede wszystkim ze sztuką filmową i to głównie dzięki niej miasto Łódź zaczęto nazywać "polskim Hollywood". Znane studio Se-ma-for za swoje produkcje dwukrotnie otrzymało Oscara. Miasto ma również Aleję Gwiazd, wzorowaną na hollywoodzkim Walk of Fame, upamiętniającą wybitne osobowości polskiego kina.
Łódź słynie również z jedynego w naszym kraju Muzeum Kinematografii. Mieści się ono w XIX – wiecznej rezydencji Karola Scheiblera, dawnego największego potentata łódzkiego. Obejrzeć możemy tutaj ciekawe wystawy, oryginalne scenografie ze słynnych filmów, zapoznać się z tajemnicami kina oraz z wielkimi postaciami z historii kinematografii.
