Wszystko zaczęło się w paryskim Salonie Indyjskim Grand Café. W grudniu 1895 roku na sali zasiadły zaledwie 33 osoby, które nie miały świadomości, że za chwilę staną się świadkami narodzin kina. Bracia Auguste i Louis Lumière zaprezentowali im krótkie filmy wyświetlane za pomocą kinematografu – urządzenia, które pełniło jednocześnie funkcję kamery i projektora. Ten pozornie skromny pokaz zapoczątkował jedną z najważniejszych rewolucji w historii kultury.
Wystawa w NCKF pozwala niemal na nowo przeżyć ten historyczny moment. Prezentowana jest replika kinematografu, wykonana specjalnie dla łódzkiej instytucji, a także dziesięć pierwszych filmów braci Lumière, wyświetlanych w takiej samej kolejności jak podczas paryskiej premiery. Wśród nich znajdują się m.in. „Wyjście robotników z fabryki”, „Kowale” czy „Kąpiel w morzu” – proste, dokumentalne sceny z codziennego życia, które ponad sto lat temu robiły na widzach ogromne wrażenie. Ekspozycja pozwala z bliska przyjrzeć się zasadom działania kinematografu i uświadamia, że zaledwie 17 metrów taśmy filmowej wystarczyło, by zmienić sposób opowiadania o świecie.
Druga część wystawy ukazuje dynamiczny rozwój kina i jego ekspansję poza Francję. Operatorzy wyszkoleni przez braci Lumière wyruszyli w podróże po Europie i świecie – od Paryża, przez Londyn i Moskwę, aż po Nowy Jork. Rejestrowali miejskie ulice, mieszkańców, zabytki oraz codzienne życie. Dzięki ich pracy do dziś można oglądać takie filmy jak legendarny „Wjazd pociągu na stację w La Ciotat” czy jedne z pierwszych filmowych obrazów nowojorskiego Broadwayu.
Wystawę „130 lat kina. Kinematograf i pierwsze filmy braci Lumière” można zwiedzać w ramach biletu na ekspozycję „Kino Polonia”. Dodatkowo w dniach 27–28 grudnia, z okazji Święta Kina oraz drugich urodzin Kina NCKF, przygotowano specjalną ofertę wstępu za 1 zł oraz wyjątkowy program oprowadzań. To doskonała okazja, by przypomnieć sobie, jak narodziło się kino i jak niewielki wynalazek zapoczątkował globalne zjawisko kulturowe.