Jak założyć własną działalność?
Najprostszą formą prowadzenia przedsiębiorstwa w Polsce jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Jest ona też najbardziej popularna – na taką formę prowadzenia firmy zdecydowało się aż 2,2 miliona przedsiębiorców (dane z ankiety Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 roku). W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca odpowiada całym majątkiem za zobowiązania firmy i nie musi wnosić początkowego kapitału zakładowego.
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Dokonuje się tego za pomocą wniosku CEIDG-1. Warto wiedzieć, że wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie zgłoszeniem o nadanie numeru NIP oraz REGON. W przypadku przedsiębiorstw, które nie są wpisane do rejestru CEIDG, należy samodzielnie złożyć zgłoszenie identyfikacyjne NIP-7, celem nadania identyfikatora podatkowego NIP. Na ten temat przeczytasz więcej na stronie: https://firmove.pl/aktualnosci/prawo/prawo-gospodarcze/nip-7-co-to-jest-i-kiedy-skladac.
Taka sytuacja może dotyczyć podatników, którzy nie podlegają wpisowi do CEIDG, ale:
- prowadzą działalność gospodarczą (np. jako wspólnicy spółki jawnej lub partnerskiej),
- podlegają rejestracji jako podatnik VAT (np. rolnik opodatkowany VAT),
- nie prowadzą działalności gospodarczej, ale są płatnikami podatków,
- nie posiadają numeru PESEL,
- są płatnikami składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne,
- prowadzą działalność nierejestrowaną.
Własna działalność, a forma opodatkowania dochodów
Każda działalność gospodarcza opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czyli podatkiem PIT. Ustawodawca daje możliwość wyboru jednej z trzech form opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej. Jest to skala podatkowa, stawka liniowa oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Należy pamiętać jednak o tym, że z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zostały wyłączone niektóre rodzaje działalności.
Podatek VAT (z angielskiego „Value Added Tax”) jest podatkiem od towarów i usług. Jest to wielofazowy podatek obrotowy, który pobierany jest na każdym etapie obrotu towarami i usługami. Obowiązek płacenia podatku VAT jest niezależny od podatku dochodowego PIT. Co do zasady, każdy przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrowania się do VAT. Istnieją jednak dwa wyjątki, kiedy konieczność rejestracji nie występuje:
- zwolnienie podmiotowe przysługuje w sytuacji, gdy sprzedaż w firmie nie przekracza limitu 200 tysięcy złotych rocznie,
- zwolnienie przedmiotowe przysługuje jeśli firma sprzedaje wyłącznie towary i usługi zwolnione z VAT.
Więcej informacji na ten temat można znaleźć w artykule https://firmove.pl/aktualnosci/finanse/podatki/czynny-podatnik-vat-co-sie-z-tym-wiaze.
Jawność rejestrów związanych z prowadzeniem działalności
Dane każdego przedsiębiorstwa wpisanego do CEIDG są jawne i udostępniane za pośrednictwem strony internetowej CEIDG, co wynika z art. 45 Ustawy z dnia 6 marca 2018 roku o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy. Każdy ma więc prawo dostępu do wszystkich podanych danych i informacji o firmie.
Warto także zapoznać się z narzędziami, które ułatwiają prowadzenie działalności gospodarczej – na przykład poprzez weryfikację kontrahentów. Jednym z takich narzędzi jest Biała Lista Podatników VAT, czyli publiczny rejestr zawierający dane o podatnikach zarejestrowanych jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług. Ma ona na celu zwiększenie transparentności transakcji i zapobieganie oszustwom podatkowym, o czym więcej przeczytasz na tej stronie: firmove.pl/aktualnosci/biznes/prowadzenie-firmy/biala-lista-podatnikow-vat.