Do jego najważniejszych i wielokrotnie nagradzanych filmów należą m.in. W domu, Niech cię odleci mara, Kobieta z prowincji, Nad rzeką, której nie ma oraz Parę osób, mały czas. Jego twórczość często skupia się na życiu polskiej prowincji, ukazywanej z liryzmem i nostalgią. Sam artysta podkreśla, że prowincja jest dla niego głównym źródłem inspiracji. W tym roku przypada 50. rocznica jego debiutu fabularnego.
Andrzej Barański urodził się 2 kwietnia 1941 roku w Pińczowie, gdzie ukończył szkołę podstawową. Po technikum budowlanym w Kielcach rozpoczął studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. W tym czasie współpracował ze Studenckim Teatrem Poezji „Step”, prowadzonym przez Tadeusza Różewicza. W 1964 roku teatr ten otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki. Następnie Barański podjął studia na Wydziale Reżyserii łódzkiej Szkoły Filmowej, które ukończył w 1973 roku. Przez kilka lat był związany z łódzką Wytwórnią Filmów Oświatowych.
Jego debiut fabularny – telewizyjny film W domu – miał premierę 14 maja 1976 roku. To opowieść o starszym małżeństwie z małego miasta, które poświęca się synowi studiującemu w wielkim mieście. Film został doceniony za subtelność i autentyzm – zdobył nagrody na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, Międzynarodowym Forum Filmowym w Lublinie, a także Złoty Ekran.
Andrzej Barański jest autorem blisko 70 filmów, wielokrotnie nagradzanym w kraju i za granicą. Jego Wypracowanie z 1979 roku otrzymało Nagrodę FIPRESCI oraz Wyróżnienie Jury w Oberhausen. Kobieta z prowincji (1985) została nagrodzona w Gdańsku i Berlinie, a Nad rzeką, której nie ma (1991) i Parę osób, mały czas (2005) to uznane osiągnięcia również w dziedzinie scenopisarstwa.
Twórczość Barańskiego była wielokrotnie honorowana za całokształt. Otrzymał m.in. nagrodę „Złoty Glan” od kina Charlie w Łodzi (2006), Platynowe Lwy w Gdyni (2020), a także odznaczenia państwowe – Srebrny (2011) i Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2023). W 1998 roku został uhonorowany Odznaką za Zasługi dla Miasta Łodzi.
Reżyser podkreśla, że kluczowym miejscem w jego życiu i twórczości pozostaje Pińczów – rodzinne miasto, którego jest honorowym obywatelem od 2008 roku.