"Awangardowe muzeum" nowa wystawa w Muzeum Sztuki w Łodzi

Wystawa „Awangardowe muzeum” to pierwszy na świecie projekt pozwalający równolegle prześledzić historię czterech niezwykłych inicjatyw: rosyjskiej sieci Muzeów Kultury Artystycznej, hanowerskiego Kabinett der Abstrakten, założonego w Nowym Jorku Société Anonyme Inc. oraz powstałej w Łodzi Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r.”. Za wszystkimi stali artyści, których łączyła niechęć do muzeów rozumianych jako świątynie służące kultywowaniu przeszłości. Działając niezależnie od siebie, starali się wypracować nową formułę, dzięki której muzeum miało się stać laboratorium nowej sztuki i nowych sposobów obcowania z nią.

Na wystawę składają się przestrzenie dwojakiego rodzaju. Pierwsze, prezentując cenne materiały archiwalne, pozwalają zapoznać się z założeniami poszczególnych awangardowych inicjatyw, a także z ich historią. Przestrzenie drugiego rodzaju służą eksponowaniu prac artystów związanych z tymi inicjatywami. Wśród nich znajdują się prace m.in. Marcela Duchampa, Katherine S. Dreier, Natalii Gonczarowej, El Lissitzkiego, Kazimierza Malewicza, Pieta Mondriana, Pabla Picassa i Aleksandra Rodczenki. Na łódzką wystawę zostały one użyczone przez takie instytucje jak Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Tate Modern w Londynie, State Museum of Modern Art w Salonikach, National Gallery w Erywaniu czy Yale University Art Gallery w New Haven. Wybór dzieł i ich aranżacja zostały zainspirowane wystawami historycznymi, m.in. pierwszą stałą ekspozycją kolekcji grupy „a.r.” w Miejskim Muzeum Historii i Sztuki w Łodzi oraz "International Exhibition of Modern Art" zorganizowaną przez Société Anonyme w Brooklyn Museum (1926). Na wystawie znajduje się też rekonstrukcja słynnego Kabinnet der Abstrakten, który El Lissitzki zaprojektował w 1927 roku dla Provinzialmuseum w Hanowerze.

Prace pochodzą z kolekcji: Archiv der Avantgarden – Staatliche Kunstsammlungen, Drezno; Kolekcja Marka Roeflera / Villa la Fleur, Konstancin Jeziorna; Kolekcja Vladimira Tsarenkova, Londyn; Kunstmuseum Den Haag, Haga; Museum of Modern Art, Nowy Jork; MOMus – Museum of Modern Art – Kolekcja Costakis, Saloniki; Museum Ludwig, Kolonia; Muzeum Narodowe, Kraków; Muzeum Narodowe, Warszawa; Muzeum Sztuki, Łódź; National Gallery, Erywań; Russian Art Museum, Erywań; Stadtisches Museum Abteiberg, Mönchengladbach; Tate Modern, Londyn; Van Abbemuseum, Eindhoven; Yale University Art Gallery, New Haven